Σύμφωνα με τους ψυχολόγους, ο φόβος ασθενείας από τον κορονοϊό είναι μία κατανοητή αντίδραση στο άγνωστo, αλλά σε μερικούς ανθρώπους έχει προκαλέσει μεγάλη ευαισθησία. Για τον περιορισμό τους, προτείνεται η μείωση της έκθεσης στα μέσα δικτύωσης και η ενημέρωση από μία, έμπιστη βάση δεδομένων.
Το άγνωστο είναι πιο πιθανό να προκαλέσει φόβο παρά το γνωστό.
Σύμφωνα με τον ψυχολόγο Baruch Fischhoff, καθηγητή στο Carnegie Mellon University, “είναι φυσιολογικό να φοβόμαστε το άγνωστο, που η γρίπη, δε θεωρείται.”
Ενώ ο φόβος για το άγνωστο θεωρείται ανθρώπινο ένστικτο που ενεργοποιείται για την προστασία από την πιθανή απειλή, μερικοί σε αυτές τις περιπτώσεις – όπως ήταν και στην περίπτωση των SARS, του ιού Avian flu και του Ebola – μπορεί να προκαλέσει ξενοφοβία.
«Πολλές φορές υπάρχει μειωμένη πληροφόρηση σχετικά με τα προβλήματα υγείας κάθε χώρας και αυτό είναι που μας προκαλεί τον φόβο για την επαφή με άλλες εθνότητες”
Κάποια άτομα είναι πιο επιρρεπή στο στρες σχετικά με πανδημίες. Όπως και με κάθε συναίσθημα, ή κατάσταση υγείας, το πως το αντιμετωπίζει ο καθένας σε κάθε γωνιά της γης διαφέρει. Η Julie Pike, κλινικός ψυχολόγος με ειδικότητα στις αγχώδεις διαταραχές, αναφέρει ότι οι περισσότεροι άνθρωποι υπερεκτιμούν τις απειλές και υποτιμούν τις μεθόδους διαχείρισης του ζητήματος.
Το «FACE COVID» αποτελεί ένα σύνολο πρακτικών σταδίων για την αποτελεσματική διαχείριση του άγχους, εφαρμόζοντας τις αρχές της Θεραπείας Αποδοχής και Δέσμευσης.
Ακολουθεί μια σύντομη περίληψη των βασικών βημάτων, τα οποία και θα παρουσιαστούν αναλυτικά παρακάτω:
F = Focus on what’s in your control – Εστίαση σε ό, τι είναι υπό τον έλεγχό μου
A = Acknowledge your thoughts and feelings – Αναγνώριση των σκέψεων και συναισθημάτων μου
C = Come back into your body – Επιστροφή στο σώμα μου
Ε = Engage in what you’ re doing – Ενεργή εμπλοκή σε αυτό που κάνω
C = Committed action – Δεσμευμένη δράση- Επιλέγω πως θα δράσω και το κάνω
O = Opening up – Ανοίγω τη στάση μου και κάνω χώρο για σκέψεις και συναισθήματα- Δεν παλεύω άσκοπα
V = Values – Επαφή με τις αξίες μου και τι είναι σημαντικό για μένα
I = Identify resources – Αναγνωρίζω πηγές
D = Disinfect and distance physically – Απολύμανση και φυσική/σωματική αποστασιοποίηση
Ας εξερευνήσουμε τώρα τα πιο πάνω, ένα προς ένα:
F = Focus on what’s in your control – Εστίαση σε ό,τι είναι υπό τον έλεγχό μου
Ενώ είναι απολύτως φυσιολογικό να χαθούμε μέσα σε φοβίες ανησυχίες, δεν είναι ωφέλιμο ή βοηθητικό. Πράγματι, όσο περισσότερο επικεντρωνόμαστε στα πράγματα που δεν μπορούμε να ελέγξουμε, τόσο πιο έντονα θα βιώνουμε την απελπισία ή την ανησυχία που πιθανό να νιώσουμε. Έτσι, το πιο βοηθητικό που μπορούμε να κάνουμε σε κάθε είδους κρίση – σχετιζόμενη με τον κορωνοϊό : Να εστιάσουμε σε αυτά που πραγματικά μπορούμε να ελέγξουμε!
Δεν μπορούμε να ελέγξουμε τί θα συμβεί στο μέλλον. Δεν μπορούμε να ελέγξουμε τον κορωνοϊό ή την παγκόσμια οικονομία ή τον τρόπο με τον οποίο η κυβέρνησή διαχειρίζεται όλο αυτό που συμβαίνει. Επίσης, δεν μπορούμε να ελέγξουμε μαγικά τα συναισθήματά μας, εξαλείφοντας όλο αυτό τον απόλυτα φυσιολογικό φόβο και άγχος. Μπορούμε όμως να ελέγξουμε το τι θα κάνουμε – εδώ και τώρα (την συμπεριφορά μας αυτή την παρούσα στιγμή). Και αυτό έχει σημασία.
Επειδή αυτό που κάνουμε – εδώ και τώρα – μπορεί να κάνει μια τεράστια διαφορά στον εαυτό μας και σε όποιον ζει μαζί μας και μια σημαντική διαφορά στην κοινότητα γύρω μας.
Η πραγματικότητα είναι ότι όλοι έχουμε πολύ μεγαλύτερο έλεγχο στη συμπεριφορά μας, από ό, τι έχουμε πάνω στις σκέψεις και στα συναισθήματά μας. Έτσι, ο πρώτιστος στόχος μας είναι να πάρουμε τον έλεγχο της συμπεριφοράς μας – εδώ και τώρα – για να ανταποκριθούμε αποτελεσματικά σε αυτή την κρίση.
Αυτό περιλαμβάνει τόσο τη διαχείριση του εσωτερικού μας κόσμου – όλων των δύσκολων σκέψεων και συναισθημάτων μας – όσο και του εξωτερικού μας κόσμου – όλα τα πραγματικά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε. Πώς το κάνουμε αυτό; Λοιπόν, όταν μια μεγάλη καταιγίδα ξεσπά, οι βάρκες/τα πλοία στο λιμάνι ρίχνουν την άγκυρα – γιατί αν δεν το κάνουν, θα τα παρασύρει η θάλασσα. Και φυσικά, το να ρίξεις την άγκυρα δεν κάνει την καταιγίδα να φύγει μακριά (οι άγκυρες δεν μπορούν να ελέγξουν τον καιρό) – αλλά μπορεί να κρατήσει μια βάρκα/ένα πλοίο σταθερή/ό στο λιμάνι, μέχρι να περάσει η καταιγίδα στον δικό της χρόνο.
Παρομοίως, σε μια συνεχιζόμενη κρίση, όλοι θα βιώνουμε «συναισθηματικές καταιγίδες»: οι μη χρήσιμες σκέψεις που γυρνούν μέσα στο κεφάλι μας και τα επώδυνα συναισθήματα που βιώνουμε στο σώμα μας. Αν παρασυρόμαστε από αυτή την καταιγίδα μέσα μας, δεν υπάρχει τίποτα αποτελεσματικό που μπορούμε να κάνουμε. Έτσι, το πρώτο πρακτικό βήμα που μπορούμε να κάνουμε, είναι να «ρίξουμε άγκυρα», χρησιμοποιώντας την απλή φόρμουλα
«ACE»:
A = Acknowledge your thoughts and feelings – Αναγνώριση των σκέψεων και συναισθημάτων μου
C = Come back into your body – Επιστροφή στο σώμα μου
Ε = Engage in what you’ re doing – Ενεργή εμπλοκή σε αυτό που κάνω
Ας εξερευνήσουμε τώρα τα πιο πάνω, ένα προς ένα:
A = Acknowledge your thoughts and feelings – Αναγνώριση των σκέψεων και συναισθημάτων μου
Σιωπηλά και ευγενικά αναγνωρίζουμε «ό, τι εμφανίζεται» μέσα μας: σκέψεις, συναισθήματα, αναμνήσεις, σωματικές αισθήσεις, παρορμήσεις. Υιοθετούμε τη στάση ενός περίεργου επιστήμονα, που παρατηρεί τι συμβαίνει στον εσωτερικό μας κόσμο. Καθώς το κάνουμε αυτό, είναι χρήσιμο να το βάζουμε σε λέξεις και να λέμε σιωπηλά στον εαυτό μας κάτι σαν: Παρατηρώ την εμφάνιση άγχους ή Εδώ είναι η θλίψη ή Να το μυαλό μου που ανησυχεί ή Τώρα βιώνω το συναίσθημα της ανασφάλειας ή Έχω σκέψεις ότι θα αρρωστήσω.
Και ενώ συνεχίζουμε να αναγνωρίζουμε τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας….
C = Come back into your body – Επιστροφή στο σώμα μου
Επιστρέφουμε στο σώμα μας και συνδεόμαστε με αυτό. Βρίσκουμε το δικό μας τρόπο να το κάνουμε αυτό. Μπορούμε να δοκιμάσουμε τα παρακάτω ή να βρούμε τις δικές μας μεθόδους:
- Αργά πιέζουμε τα πόδια μας στο πάτωμα.
- Με αργούς ρυθμούς ισιώνουμε την πλάτη και τη σπονδυλική μας στήλη. Αν κάθεστε, καθίστε σε όρθια θέση.
- Αργά πιέζουμε τα δάκτυλά μας μεταξύ τους.
- Με αργούς ρυθμούς τεντώνουμε τα χέρια μας ή το λαιμό μας, ανασηκώνοντας τους ώμους.
- Παίρνουμε μερικές αργές, βαθιές αναπνοές.
Σημείωση: δεν προσπαθούμε να απομακρύνουμε, να ξεφύγουμε, να αποφύγουμε ή να αποσπάσουμε τον εαυτό μας από αυτό που συμβαίνει στον εσωτερικό μας κόσμο. Ο στόχος είναι να παραμείνουμε σε επαφή με τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας, να συνεχίσουμε να αναγνωρίζουμε την παρουσία τους ενώ ταυτόχρονα να επιστρέψουμε και να συνδεθούμε με το σώμα μας και να το μετακινήσουμε ενεργά. Γιατί; Έτσι, μπορούμε να αποκτήσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο έλεγχο πάνω στις φυσικές μας δράσεις/συμπεριφορές, παρόλο που δεν μπορούμε να ελέγξουμε τα συναισθήματά μας. (Θυμηθείτε: Εστίαση σε ό,τι είναι υπό τον έλεγχό μου)
Και καθώς αναγνωρίζουμε τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας, και επιστρέφουμε στο σώμα μας, επίσης ….
Ε = Engage in what you’ re doing – Ενεργή εμπλοκή σε αυτό που κάνω
Αναγνωρίζουμε το που βρισκόμαστε και επαναπροσδιορίζουμε την προσοχή μας στη δραστηριότητα που κάνουμε.
Ο καθένας μπορεί να βρει το δικό του τρόπο να το κάνει αυτό. Μπορούμε να δοκιμάσουμε κάποιες από τις παρακάτω εισηγήσεις ή να βρούμε τις δικές μας μεθόδους:
- Κοιτάζουμε γύρω μας, μέσα στο δωμάτιο και σημειώνουμε 5 πράγματα που μπορούμε να δούμε.
- Παρατηρούμε 3 ή 4 πράγματα που μπορούμε να ακούσουμε.
- Παρατηρούμε τι μπορούμε να μυρίσουμε, να γευτούμε ή να αισθανθούμε στη μύτη και στο στόμα μας.
- Παρατηρούμε τι κάνουμε (τις πράξεις μας, τη συμπεριφορά μας).
- Τελειώνουμε την άσκηση δίνοντας την πλήρη προσοχή μας στη δραστηριότητα που κάνουμε (Αν δεν έχουμε καμία σημαντική δραστηριότητα να κάνουμε, βλέπουμε τα επόμενα 3 βήματα).
Ιδανικά, θα ήταν καλό να κάνουμε τον κύκλο «ACE» με αργούς ρυθμούς, 3 ή 4 φορές, για να το μετατρέψουμε σε άσκηση 2- 3 λεπτών.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Μην παραλείψετε το A του «ACE». Είναι πολύ σημαντικό να συνεχίσουμε να αναγνωρίζουμε τις παρούσες σκέψεις και συναισθήματα, ιδιαίτερα αν είναι δύσκολες/α ή άβολες/α. Εάν παραλείψετε το Α, αυτή η άσκηση θα μετατραπεί σε τεχνική απόσπασης της προσοχής – που εν τέλει δεν θα είναι βοηθητική.
Η «πτώση της άγκυρας» είναι μια πολύ χρήσιμη δεξιότητα. Μπορείτε να την χρησιμοποιήσετε για να διαχειριστείτε πιο αποτελεσματικά τις δύσκολες σκέψεις, συναισθήματα, αναμνήσεις, παρορμήσεις και σωματικές αισθήσεις; η απενεργοποίηση του αυτόματου πιλότου και η εμπλοκή στη ζωή; η γείωση και σταθεροποίηση σε δύσκολες καταστάσεις; η διακοπή του αναμασήματος των σκέψεων, της εμμονής και της ανησυχίας; και η εστίαση της προσοχής σας στην εργασία ή τη δραστηριότητα που κάνετε.
Όσο καλύτερα εσείς αγκυροβολείτε στον εαυτό σας στο εδώ και τώρα, τόσο περισσότερο έλεγχο θα έχετε στις πράξεις σας, δηλαδή στη συμπεριφορά σας – πράγμα που κάνει πολύ πιο εύκολο να κάνετε τα επόμενα βήματα:
«COVID».
C = Committed action – Δεσμευμένη δράση- Επιλέγω πως θα δράσω και το κάνω
Δεσμευμένη δράση σημαίνει αποτελεσματική δράση, καθοδηγούμενη από τις βασικές μας αξίες, δηλαδή από τα πράγματα που μας δίνουν νόημα στη ζωή μας. Δεσμευμένη δράση είναι η πράξη/συμπεριφορά που κάνουμε ακόμα και αν εμφανίζει δύσκολες σκέψεις και συναισθήματα. Αφού «ρίξουμε την άγκυρα», χρησιμοποιώντας τη φόρμουλα «ACE», έχουμε περισσότερο έλεγχο στις πράξεις μας – έτσι αυτό καθιστά ευκολότερο να κάνουμε αυτά που πραγματικά έχουν σημασία για εμάς!
Τώρα προφανώς αυτό περιλαμβάνει όλα εκείνα τα προστατευτικά μέτρα κατά του κορωνοϊού, όπως συχνό πλύσιμο των χεριών, χρήση αντισηπτικών και γαντιών, φυσική/σωματική αποστασιοποίηση και ούτω καθεξής. Αλλά εκτός από αυτά τα βασικά στοιχεία της αποτελεσματικής δράσης, σκεφτείτε:
- Ποιοι είναι οι απλοί τρόποι να προσέχω τον εαυτό μου, τους ανθρώπους με τους οποίους ζω και εκείνους που μπορώ να βοηθήσω ρεαλιστικά; Τι είδους φροντίδα, υποστηρικτικές πράξεις μπορώ να κάνω;
- Μπορώ να πω μερικά συμπονετικά λόγια σε κάποιον που βιώνει δυσφορία – αυτοπροσώπως ή μέσω τηλεφωνικής κλήσης ή μηνύματος;
- Μπορώ να βοηθήσω κάποιον με μια δραστηριότητα ή με μια δουλειά, ή να μαγειρέψω ένα γεύμα ή να παίξω ένα παιχνίδι με ένα παιδί;
- Με ποιους τρόπους μπορώ να ανακουφίσω κάποιον που είναι άρρωστος; Ή στις πιο σοβαρές περιπτώσεις, να τον βοηθήσω να αποκτήσει πρόσβαση σε οποιαδήποτε ιατρική βοήθεια είναι διαθέσιμη;
Και αν ξοδεύετε πολύ περισσότερο χρόνο στο σπίτι, μέσα από την αυτοαπομόνωση ή την αναγκαστική καραντίνα ή την κοινωνική αποστασιοποίηση, ποιοι είναι οι πιο αποτελεσματικοί τρόποι να περάσετε αυτό τον χρόνο; Μπορεί να επιδιώξουμε να κάνουμε σωματική άσκηση για να παραμείνουμε σε φόρμα, να μαγειρεύουμε όσο πιο υγιεινά και να κάνουμε σημαντικές δραστηριότητες μόνοι μας ή με άλλους (καλύτερα εξ αποστάσεως). Αν είμαστε εξοικειωμένοι με τη Θεραπεία Αποδοχής και Δέσμευσης ή με άλλες προσεγγίσεις που βασίζονται στην ενσυνειδητότητα, να εξασκηθούμε στη δεξιότητα της ενσυνειδητότητας.
Καθ ‘όλη τη διάρκεια της ημέρας, ρωτήστε τον εαυτό σας: «Τι μπορώ να κάνω τώρα – ανεξάρτητα από το πόσο μικρό μπορεί να είναι – που βελτιώνει τη ζωή για τον εαυτό μου ή για άλλους με τους οποίους μένω μαζί ή για τους ανθρώπους στην κοινότητά μου;». Όποια και αν είναι η απάντηση, κάνε το και να συμμετέχεις πλήρως σε αυτή τη δεσμευμένη δράση.
O = Opening up – Ανοίγω τη στάση μου και κάνω χώρο για σκέψεις και συναισθήματα- Δεν παλεύω άσκοπα
Το άνοιγμα στη στάση μας, σημαίνει να κάνουμε χώρο για δύσκολα συναισθήματα και να είμαστε ευγενικοί/καλοί με τον εαυτό μας. Τα δύσκολα συναισθήματα είναι βέβαιο ότι θα συνεχίζουν να εμφανίζονται καθώς εξελίσσεται αυτή η κρίση: φόβος, άγχος, θυμός, θλίψη, ενοχή, μοναξιά, απογοήτευση, σύγχυση και πολλά άλλα.
Δεν μπορούμε να σταματήσουμε τα συναισθήματα μας: Αποτελούν φυσιολογικές αντιδράσεις. Μπορούμε όμως να ανοίξουμε τη στάση μας και να τους κάνουμε χώρο, να αναγνωρίσουμε ότι είναι φυσιολογικά, να επιτρέψουμε στα συναισθήματά μας να είναι εκεί (ακόμα κι αν αυτό είναι δύσκολο) και να συμπεριφερόμαστε στον εαυτό μας με ευγένεια/καλοσύνη και συμπόνια.
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι το να είμαστε ευγενικοί/καλοί και συμπονετικοί με τον εαυτό μας είναι απαραίτητο για τη διαχείριση της κρίσης – ιδιαίτερα αν έχουμε το ρόλο του φροντιστή άλλων ατόμων. Εάν έχετε πετάξει ποτέ με αεροπλάνο, έχετε ακούσει αυτό το μήνυμα: Σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, βάλτε τη δική σας μάσκα οξυγόνου πριν βοηθήσετε τους άλλους. Το να είστε ευγενικοί/καλοί με τον εαυτό σας είναι η δική σας μάσκα οξυγόνου. Εάν χρειάζεται να φροντίζετε άλλους, θα το κάνετε πολύ καλύτερα αν φροντίζετε επίσης καλά και τον εαυτό σας.
Ρωτήστε λοιπόν τον εαυτό σας: Αν κάποιος που αγαπούσα περνούσε αυτή την εμπειρία, αισθάνεται αυτά που αισθάνομαι – αν επιθυμώ να είμαι συμπονετικός/ή και ευγενικός/ή προς αυτό το άτομο, πώς θα του συμπεριφερόμουν; Τι θα μπορούσα να πω ή να κάνω; Στη συνέχεια προσπαθήστε να συμπεριφερθείτε στον εαυτό σας με τον ίδιο τρόπο.
V = Values – Επαφή με τις αξίες μου και τι είναι σημαντικό για μένα
Οι δεσμευμένες δράσεις είναι σημαντικό να καθοδηγούνται από τις βασικές αξίες μας: Τι επιθυμώ να πρεσβεύω ενόψει αυτής της κρίσης; Τί είδους άτομο θέλω να είμαι, καθώς περνάμε όλο αυτό; Πώς επιθυμώ να συμπεριφέρομαι στον εαυτό μου και στους άλλους;
Οι αξίες μας μπορεί να περιλαμβάνουν την αγάπη, το σεβασμό, το χιούμορ, την υπομονή, το θάρρος, την ειλικρίνεια, τη φροντίδα, την ανοιχτή στάση, την ευγένεια … και πολλές άλλες. Εντοπίστε τρόπους για να υιοθετήσετε αυτές τις αξίες στην καθημερινότητά σας και να πορεύεστε σύμφωνα με αυτές. Επιτρέψτε σε αυτές τις αξίες να καθοδηγήσουν και να παρακινήσουν τη δεσμευμένη δράση σας!
Φυσικά, καθώς αυτή η κρίση εξελίσσεται, θα υπάρξουν και άλλα εμπόδια στη ζωή μας: πράγματα που δεν μπορούμε να κάνουμε και προβλήματα για τα οποία δεν υπάρχουν απλές λύσεις. Εξακολουθούμε όμως να μπορούμε να ζήσουμε σύμφωνα με τις αξίες μας, με μυριάδες διαφορετικούς τρόπους, ακόμα και εν όψει όλων αυτών των προκλήσεων. Κυρίως αν στραφούμε προς τις αξίες της καλοσύνης και της φροντίδας, του ενδιαφέροντος. Σκεφτείτε:
- Με ποιους τρόπους αυτό-φροντίδας δείχνω καλοσύνη/ευγένεια προς τον εαυτό μου καθώς βιώνω αυτή την εμπειρία;
- Ποιες ευγενικές λέξεις θα μπορούσα να πω στον εαυτό μου, ποιες καλές πράξεις θα μπορούσα να κάνω;
- Με ποιους τρόπους θα μπορούσα να φροντίσω άλλους, οι οποίοι υποφέρουν;
- Με ποιους ευγενικούς και φροντιστικούς τρόπους μπορώ να συνεισφέρω στην ευημερία της κοινότητάς μου;
- Τί μπορώ να πω και να κάνω που θα μου επιτρέψει να κοιτάξω πίσω τα επόμενα χρόνια και να αισθανθώ υπερήφανος/η για τον τρόπο που ανταποκρίθηκα;
I = Identify resources – Αναγνωρίζω πηγές
Αναγνωρίζουμε πηγές για βοήθεια, υποστήριξη και συμβουλές. Αυτό περιλαμβάνει τους φίλους, την οικογένεια, τους γείτονες, τους επαγγελματίες υγείας, και τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης. Και βεβαιωνόμαστε ότι γνωρίζουμε τους αριθμούς τηλεφώνου έκτακτης ανάγκης, συμπεριλαμβανομένης ψυχολογικής βοήθειας, εάν είναι απαραίτητη.
Μπορούμε να αποτελέσουμε πηγή στήριξης για άλλους ανθρώπους, όπως ακριβώς μπορούν και οι άλλοι για εμάς. Αν ανήκετε σε ευπαθή ομάδα, να θυμάστε ότι κάποιες φορές αγάπη μπορεί να σημαίνει πέρα από την προσφορά, και η αποδοχή φροντίδας από άλλα άτομα.
Μια πολύ σημαντική πτυχή αυτής της διαδικασίας περιλαμβάνει την εύρεση αξιόπιστης και έμπιστης πηγής πληροφοριών για ενημερώσεις σχετικά με την κρίση και κατευθυντήριες γραμμές για την ανταπόκριση σε αυτήν. Ο ιστότοπος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας είναι η κύρια πηγή αυτών των πληροφοριών: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019
D = Disinfect and distance physically – Απολύμανση και φυσική/σωματική αποστασιοποίηση
Πρέπει να απολυμαίνουμε τακτικά τα χέρια μας και να ασκούμε όσο το δυνατόν πιο ρεαλιστικά την φυσική/σωματική αποστασιοποίηση, για το καλό της κοινότητάς μας. Να θυμάστε, μιλάμε για φυσική/σωματική αποστασιοποίηση – όχι συναισθηματική αποκοπή.
Η απολύμανση και η φυσική/σωματική αποστασιοποίηση αποτελούν σημαντικές πτυχές δεσμευμένων δράσεων. Αναγνωρίζουμε ότι αυτές οι συμπεριφορές ευθυγραμμίζονται με τις αξίες μας, καθώς αποτελούν αυθεντικές δράσεις φροντίδας.
Συνοψίζοντας:
Έτσι ξανά και ξανά, καθώς τα προβλήματα συσσωρεύονται στον κόσμο γύρω μας και συναισθηματικές καταιγίδες ξεσπάνε στον κόσμο μέσα μας, ακολουθούμε τα βήματα του FACE COVID:
F = Focus on what’s in your control – Εστίαση σε ό, τι είναι υπό τον έλεγχό μου
A = Acknowledge your thoughts and feelings – Αναγνώριση των σκέψεων και συναισθημάτων μου
C = Come back into your body – Επιστροφή στο σώμα μου
Ε = Engage in what you’ re doing – Ενεργή εμπλοκή σε αυτό που κάνω
C = Committed action – Δεσμευμένη δράση- Επιλέγω πως θα δράσω και το κάνω
O = Opening up – Ανοίγω τη στάση μου και κάνω χώρο για σκέψεις και συναισθήματα- Δεν παλεύω άσκοπα
V = Values – Επαφή με τις αξίες μου και τι είναι σημαντικό για μένα
I = Identify resources – Αναγνωρίζω πηγές
D = Disinfect and distance physically – Απολύμανση και φυσική/σωματική αποστασιοποίηση
Βιώνουμε πρωτόγνωρα δύσκολες και τρομακτικές στιγμές, έτσι είναι σημαντικό να συμπεριφερόμαστε στον εαυτό μας με συμπόνια και καλοσύνη.
- Υπενθυμίζουμε στον εαυτό μας ότι είναι φυσιολογικό να βιώνουμε δύσκολα συναισθήματα και σκέψεις και είμαστε συμπονετικοί με τον εαυτό μας. Σύμφωνα με τον Τερέντιο (Λατίνος κωμικός ποιητής): Είμαι άνθρωπος και τίποτα το ανθρώπινο δεν μου είναι ξένο.
- Υπενθυμίζουμε στον εαυτό μας ότι είμαστε πολύ περισσότερα από αυτό με το οποίο παλεύουμε.
- Να θυμάστε τα λόγια της Hellen Keller (Αμερικανίδα συγγραφέας, λέκτορας και ακτιβίστρια.): Ο χαρακτήρας δεν μπορεί ν’ αναπτυχθεί στα εύκολα και στα ήσυχα. Μόνο μέσω της εμπειρίας της δοκιμασίας και των δυσκολιών μπορεί η ψυχή να ενδυναμωθεί, η φιλοδοξία να εμπνευστεί και η επιτυχία να πραγματοποιηθεί» και «Παρόλο που ο κόσμος είναι γεμάτος πόνο, είναι επίσης γεμάτος και από την υπέρβαση του.
Μετάφραση και Προσαρμογή από κείμενο του Δρ. Russ Harris